Binnenkort is het 2020 en is er weer een decennium voorbij. Geen beter moment dus om terug te blikken op de afgelopen tien jaar en te zeggen wat ik de mooiste films/boeken/documentaires/tv-series/strips vond. Vandaag: strips
Als kind verslond ik strips en ik ben er eigenlijk nooit meer mee gestopt. Daarom werk ik met veel plezier mee aan een striptijdschrift als Stripgids. Het liefst van al lees ik zogenaamde ‘graphic novels’, vaak lijvige strips die een groter verhaal vertellen. Maar dankzij bibliotheek en stripminnende vrienden probeer ik van alles wat. Alleen de typische superheldencomics en manga kunnen me doorgaans minder bekoren. Wat dan wel? Hieronder vind je de veertig Nederlands-, Frans- en Engelstalige strips die het afgelopen decennium het meest tot mijn verbeelding spraken.
P.S. Dat de tekstjes bij elke strip soms wat vaag blijven, heeft te maken met mijn wat vage geheugen.Ik weet vaak nog wel dat ik een boek zeer goed vond, maar het verhaal ontsnapt me af en toe. Bovendien moet je niet de tekstjes, maar de strips lezen! Avanti!
In de inleiding schreef ik nog dat manga niet meteen mijn ding is, om dan meteen te beginnen met een graphic novel in manga-stijl. Nu, het autobiografische verhaal van de Zuid-Koreaanse Yeon-Sik Hong die met zijn vriendin verhuist naar het Koreaanse platteland, bevat weinig actie. Maar de humor en introspectie van de tekenaar maakt veel goed.
De 21ste eeuw wordt de eeuw van de vrouw, maar deze verzameling stripportretten van de Franse Penelope Bagieu leren ons dat vrouwen altijd al geweldig waren. Tove Jansson, de Chinese keizerin Wu Zetian, Josephine Baker: Bagieu geeft hen in humoristische korte strips de aandacht die ze verdienen. Intussen zijn er al 2 albums verschenen in het Nederlands.
38
Terug naar Johan (2010)
Michiel van de Pol
Oog & Blik
De Nederlandse stripmaker Michiel van de Pol is in mijn ogen een van de meest onderschatte stripmakers in het Nederlandse taalgebied. In ‘Terug naar Johan’ – waarmee hij de Willy Vandersteenprijs won in 2011 – vertelt hij over zijn jeugvriend Johan. Een coming-of-age-verhaal, met veel humor en schwung verteld. Ook zijn andere strips zijn de moeite om te ontdekken!
37
The Abominable Mr. Seabrook (2017)
Joe Ollman
Drawn & Quarterly
William Seabrook was begin 20ste eeuw een reisjournalist avant la lettre. Hij schreef spectaculaire boeken over zijn reizen naar het Midden-Oosten en Haïti, en populariseerde de term zombie. Daarnaast was hij alcoholicus en sadomasochist. Genoeg materiaal volgens stripmaker Joe Ollman om daar deze fijne stripbiografie over te maken.
36
Angelus (2013)
Homs & Giroud
Dupuis
Kantoorklerk Clovis Chaumel loopt in een museum voorbij het schilderij ‘Het Angelus’ van Jean-François Millet, en raakt daar zo danig van slag dat hij zijn oude leven vaarwel zegt. Mooi verhaal, fantastisch getekend. Mij ooit aangeraden door Tim van de jammerlijk verdwenen stripwinkel Tsé Tsé.
35
Wat wij moeten weten (2012)
Willy Linthout
Oog & Blik
Voor zij die het niet weten: dit jaar schreef ik een boek over de Urbanus-strip. Ik wou het in dat boek ook zeker hebben over de graphic novels die tekenaar Willy Linthout heeft gemaakt: de rouwstrip ‘Jaren van de Olifant’ en deze ‘Wat we moeten weten’, waarin hij vertelt over zijn familiegeschiedenis, waarin onder meer alcohol sterk aanwezig is. Hij maakt er in zijn eigen onnavolgbare stijl een humoristische, absurde en tegelijk ontroerende strip van.
Fabien Vehlmann en het tekenaarsduo Kerascoët maakten met Satania een strip over een ondergrondse trip. Een expeditie gaat op zoek naar de hel, en verzeilt in vreemde werelden. Speels getekend, spannend verteld.
33
Wizzywig (2012)
Ed Piskor
Top Shelf
In de jaren 1980 was hacken nog een stuk ingewikkelder: hackers kraakten telefoonsystemen of schreven virussen in computergames op diskettes. Ed Piskor leidt ons rond in deze wereld van de eerste hackers aan de hand van hoofdpersonage Kevin Phonicle, een computergenie die door zijn acties gezocht wordt door de FBI. Interessante, als documentaire vertelde graphic novel.
32
Sabrina (2018)
Nick Drnaso
Drawn & Quarterly
‘Sabrina’ van Nick Drnaso is de eerste graphic novel die ooit op de longlist van een literaire prijs geraakte (In dit geval de Booker Prize) Met thema’s als fake news, 24h media brengt Drnaso in zijn ietwat zakelijke stijl een verhaal op het snijpunt van onze tijd.
31
Moonhead (2014)
Andrew Rae
Nobrow
Joey Moonhead is een gewone tiener, ware het niet zijn hoofd de vorm van de maan heeft. Wanneer zijn school een talentenjacht houdt, wil hij zijn muzikale talent tonen. Surreële, poëtische versie van een coming of age-verhaal, op een Amerikaanse high school.
30
Bigfoot (2010)
Pascal Girard
Drawn & Quarterly
Dat ik een voorliefde heb voor coming of age-verhalen, mag intussen duidelijk zijn. Ook Pascal Girard doet zijn duit in het zakje met deze humoristische zoektocht naar de mythische Bigfoot.
29
Zandkasteel (2010)
Frederik Peeters
Sherpa
De Zwitserse stripmaker Frederik Peeters maakt geweldige strips, die vaak ontaarden in poëtische, metafysische sciencefiction. In zijn one-shot Zandkasteel begint hij met een dagje op het strand en eindigt hij ergens ver, ver weg. Fascinerend.
28
Royal City (2017-2018)
Jeff Lemire
Image Comics
Er is één Amerikaanse comics-naam die ik blind vertrouw: Jeff Lemire. Deze Royal City vertelt in drie delen het verhaal van een familie die elk op hun eigen manier de dood van hun jongste broer met zich meedragen.
27
Gringos Locos (2012)
Schwartz & Yann
Uitgeverij Dupuis
Tekenaar Jijé verhuist naar de Verenigde Staten, en Franquin en Morris besluiten mee te reizen. De drie tekenaars maken een roadtrip en willen het maken in de VS. Dat is in een notendop het verhaal van deze geweldige strip van Yann en Schwartz. Een volgend deel is er nooit gekomen omdat de erfgenamen van de tekenaars blijkbaar minder enthousiast waren.
26
Mijn vriend Dahmer (2012)
Derf Backderf
Scratch Books
Wat als je stripmaker bent en op school hebt gezeten met iemand die uitgroeit tot een van de meest beruchte seriemoordenaars van het land? Derf Backderf zat in de klas met Jeffrey Dahmer en maakte daar deze intrigerende strip over. Derf Backderf is trouwens sowieso een van de fijnste stripauteurs dezer dagne: Check ook ‘Trashed’ over zijn leven als vuilnisophalen en het dit jaar verschenen ‘Punk Rock & Mobile Homes’
25
Terugkeer van de wespendief (2017)
Aimée De Jongh
Scratch Books
In Nederland is er een hele generatie goede stripmakers opgedoken de laatste 10 jaar. Een van de grootste namen is misschien wel Aimée de Jongh. Fantastische tekeningen en doorleefde verhalen. Bovendien een debuut, wat het nog straffer maakt.
24
Zen zonder meester (2018)
Frenk Meeuwsen
Sherpa
Frenk Meeuwsen neemt ons in deze semiautobiografische strip mee in het zenboeddhisme, waarin hij zich jarenlang verdiept heeft. Maar ook voor mensen die niets met spiritualiteit hebben, is dit een erg fijne strip om te lezen.
23
Mooi Duister (2014)
Vehlmann & Kerascoët
Uitgeverij Hum
Het tweede boek van Kerascoët en Vehlmann in deze lijst. ‘Mooi duister’ wordt weleens een horrorstrip genoemd, maar de auteurs plaatsen de horror in een erg feeërieke setting. Dat geeft een heel bijzonder effect.
22
The Isle Of 100,000 graves (2011)
Jason
Drawn & Quarterly
Ik kijk altijd uit naar nieuwe strips van de Noorse stripmaker Jason, al zijn de boeken hit-or-miss. Jason speelt graag met referenties uit de horrorwereld en mixt dat met humor. Een hoogtepunt in zijn oeuvre is deze piratenstrip, wat misschien wel te danken is aan scenarist Fabien Vehlmann (zie ook nummers 34 en 23 in deze lijst). Slapstick en onnozele humor.
21
Jerusalem (2011)
Guy Delisle
Drawn & Quarterly
Guy Delisle maakt al jaren semijournalistieke reisstrips. Zijn vrouw werkt bij Artsen zonder Grenzen, en hij reist steeds mee. Met de blik van een wat onhandige outsider kijkt hij naar de stad of het land waar hij plots terechtkomt. Na Noord-Korea, Birma en Shenzen observeerde hij in 2011 het leven in Jeruzalem. Anders dan vb. Joe Sacco, houdt Delisle het graag licht.
20
The Flintstones (2017)
Mark Russell
Steve Pugh
DC Comics
In 2017 verscheen er bij DC Comics een geweldige hedendaagse versie van The Flintstones. Deze familie uit het Stenen tijdperk krijgt in deze bewerking heel wat maatschappelijke thema’s zoals huwelijk, godsdienst en consumentisme op hun brood. Met een leuke kwinkslag verteld en erg fijn getekend.
19
My Favourite Thing is Monsters (2017)
Emil Ferris
Fantagraphics
Emil Ferris tekende deze kloeke graphic novel met balpen. Een monsterstrip, detectiveverhaal, maar vooral een verhaal over opgroeien als outsider. Won in de VS verschillende Eisner Awards, de meest prestigieuze stripprijzen.
18
Krasse Knarren (2014-…)
Lupano / Cauuet
Dargaud
Een van de best verkochte stripreeksen in Frankrijk van de laatste jaren. Terecht, want deze strip over een groepje activistische bejaarde mannen is gewoon ook erg fijn leesvoer. Intussen 5 albums van verschenen, nummer 6 is in de maak. Ook verfilmd!
17
Killing & Dying (2015)
Adrian Tomine
Drawn & Quarterly
De Amerikaanse stripauteur Adrian Tomine maakt al jaren prachtige stripverhalen over relaties en identiteit. Killing & Dying, een bundeling van kortere verhalen, is misschien wel zijn beste werk tot nog toe.
16
De Man van Nu (2016)
Hanco Kolk
Kim Duchateau
De Harmonie
Hanco Kolk en Kim Duchateau tekenden samen deze erg inventieve strip, die zich afspeelt in twee verschillende tijdsdimensies. In de ene dimensie leven mensen vele malen sneller. Daarin ontspint zich een prachtig liefdesverhaal. Elke tekenaar nam één dimensie voor zijn rekening. De beste samenwerking sinds Kiekebanus!
15
Last Look (2012)
Charles Burns
Pantheon
Charles Burns toont zijn liefde voor Kuifje en horror in deze bevreemdende trip. Een bundeling van X’ed Out, The Hive en Sugar Skull.
14
Coucous Bouzon (2011)
Anouk Ricard
Gallimard
Dat nog geen enkele Nederlandstalige uitgeverij het werk van Anouk Ricard: onbegrijpelijk! Heel kinderlijk getekend, maar enorm geestig. Coucous Bouzon is een beetje ‘The Office’ of ‘Het Eiland’, maar dan met dieren. Wie geen Frans kan: Drawn & Quarterly heeft het ook in het Engels uitgegeven!
13
Burn-Out Dagboek (2018)
Maaike Hartjes
Nijgh & Van Ditmar
Cartooniste Maaike Hartjes kreeg te maken met een burn-out en kon plots niets meer. Om toch creatief te blijven hield ze een dagboek bij met collages en tekeningen. Het resultaat is een erg mooi verslag van een wederopstanding, en voor iedereen die met een burn-out kampt een troostend boek.
12
De Man die zijn baard liet groeien (2010)
Olivier Schrauwen
Uitgeverij Bries
Olivier Schrauwen is de strafste stripmaker die we momenteel in België hebben. In 2010 leerde ik hem kennen via deze bundeling verhalen: knotsgek, psychedelisch en uiterst origineel.
11
Patience (2016)
Daniel Clowes
Scratch Books
Elk nieuw boek van Daniel Clowes (bekend van onder andere “Ghost World”) koop ik blindelings. Deze ‘Patience’, een tijdreisfabel, was het beste dat hij het afgelopen decennium uitbracht.
10
Sweet Tooth (2009-2013)
Jeff Lemire
Vertigo
Deze Amerikaanse comic van Jeff Lemire – hij weer! – speelt zich af in een soort postapocalyptische wereld, waar kinderen geboren worden met dierlijke eigenschappen. Al een hele tijd geleden dat ik dit las, maar ik herinner me hoe jammer ik het vond dat het afliep. Hulu wil er een tv-reeks van maken.
09
Beeldschoon (2015)
Vehlmann & Kerascoët
Uitgeverij Hum
Jawel, dit is de derde keer dat Vehlmann & Kerascoët op deze lijst voorkomen. ‘Beeldschoon’ steekt er wel het meest bovenuit: dit lugubere sprookje over een lelijke vrouw die plots een mooie prinses wordt is fantastisch gemaakt. In het Nederlands helaas uitverkocht. Ik heb hem zelf ook niet, destijds ontleend in de bib. Hoera voor bibliotheken!
08
Hilda (2016 -2019)
Luke Pearson
Scratch Books – Nobrow
Van Hilda en de trol is intussen een Netflix-reeks gemaakt, maar wat was ik blij toen ik dit ontdekte! Een fenomenale kinderstrip over het avontuurlijke meisje Hilda, dat opgroeit in een wereld van trollen en andere mythische wezens. Dit jaar verscheen het zesde (en laatste?) album.
07
Mysterious Melody (2017)
Cosey
Glénat
Sinds een aantal jaren geeft Disney aan allerhande striptekenaars de kans om disneyfiguren als Mickey Mouse en Donald Duck naar hun hand te zetten. Deze van Cosey moet zowat de allermooiste zijn: terug naar de oude charme van Disney. Een boek om verliefd op te worden. Jammer genoeg nooit in het Nederlands verschenen. In het Frans verschijnt deze maand nog een vervolg van Cosey’s hand. (Lees ook Donald Ducks avonturen door Lewis Trondheim, die net de top 50 niet haalde).
06
Een wonderlijke expeditie van Robots (2019)
Tatana Rubosova
Jindrich Janicek
Boycott Books
Strip, kinderboek: ‘Een wonderlijke expeditie van robots’ zit tussen de twee in. Maar dit verhaal over twee robots die op zoek gaan naar hun roots is fabuleus mooi getekend en geschreven. Ik werd instant verliefd op dit boek, en die verliefdheid zindert nu toch al enkele maanden door.
05
Paul au Parc (2011)
Michel Rabagliati
La Pastèque
Begin jaren 2000 heerste er een graphic novel-hype in het Nederlandse taalgebied. Een van de strips die toen veel aandacht kreeg was Pals vakantiebaantje. Maar de Canadese auteur Rabagliati is al die tijd strips blijven maken, die helaas niet meer in het Nederlands vertaald geraakten. ‘Paul au Parc’ of ‘Paul joins The Scouts’ in het Engels vertelt over een erg ingrijpende gebeurtenis in het leven van Rabagliati’s alter ego Paul. Deze week verschijnt in het Frans een nieuw album ‘Paul à la Maison’
04
Habibi (2011)
Craig Thompson
Oog & Blik
Onlangs las ik dat ‘Habibi’ niet woke is, omdat Thompson het Midden-Oosten nogal karikaturaal afbeeldt. Ook goed, maar ik herinner me vooral een duizelingwekkende strip die niet alleen fantastisch getekend is, maar ook inhoudelijk een erg mooi verhaal bracht. Thompson is trouwens sowieso geweldig: lees ook zijn kinderstrip ‘Ruimtekruimels’, die net buiten deze top 50 viel!
03
Rusty Brown, part 1 (2019)
Chris Ware
Pantheon
Chris Ware is een genie. ’t Is maar dat ge ’t weet. Deze bundel verhalen die zich afspelen op een Amerikaanse highschool zijn deprimerend, maar ook geniaal. Ik kan het niet anders omschrijven.
02
Het Amusement (2018)
Brecht Evens
Oogachtend
Ik heb een haat-liefdeverhouding met het werk van Brecht Evens. Ik kan me niet altijd vinden in zijn hedonisme. Maar wat hij met het Amusement doet is verbluffend. De artistieke vertaling van de psychose die hem even deed crashen. Dit is een meesterwerk.
01
Arsène Schrauwen (2014)
Olivier Schrauwen
Bries
Dat België nog altijd gigantisch veel talent op stripvlak heeft. Dat Olivier Schrauwens unieke beeldtaal hem de grootste maakt. Dat het boek dat hij over zijn grootvader maakt zo eigenzinnig en grappig is dat het een plaats in de literatuurgeschiedenis verdient. Daarom staat Arsène Schrauwen op één. Dat ik hem nog eens dringend moet herlezen.